Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Periplòca
Periploca graeca
Apocynaceae
Nom en français : Bourreau-des-arbres.
Descripcioun :Aquesto liano nous vèn de Grèço, trachis dins li baragno di relarg umide. Li fueio soun óupousado e lusènto. Se recounèis eisadamen à si flour vióuleto o pièi à si fru alounga.
Usanço :Es uno planto empouisounanto que caup un glicouside cardioutounico, la periplocino. La rusco es estado emplegado en Russìo dóu meme biais que la digitalino.
Port : Liano
Taio : 1 à 10 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Periploca
Famiho : Apocynaceae
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à jun
Liò : Ribiero
- Palun
- Ermas
- Baragno
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino estenoumediterrano
Ref. sc. : Periploca graeca L., 1753